برندهایی که «عشقِ سفر» خلق می‌کنند
تولید محتوای خلاقانه، چندرسانه‌ای و رایگان برای جذب گردشگران
نفیسه حاجاتی
مدیر گروه میراث و گردشگری روزنامه اصفهان زیبا
آژانس‌های گردشگری با ایده‌های جدید، سعی می‌کنند مردم را به سفر کردن تشویق کنند و با این کار به روش جذاب‌تری تبلیغات گردشگری را انجام می‌دهند. در گزارش پیش رو درباره سه اقدام نو و خلاقانه نوشته‌ایم که عبارتند از: تولید و انتشار ویدیوهای راهنمای سفر از سوی آژانس ایوار، انتشار کتاب کمیک‌استریپ از سوی شرکت علی‌بابا صو تعریف تورهای تجربه‌محور از سوی شرکت جاباما.
چه‌طور سفر برویم؟ کجا برویم؟ سفر چه نقشی در زندگی‌مان داشته‌باشد؟ کسب‌وکارهای فعال در حوزه گردشگری سعی می‌کنند در قالب تولید محتواهای مختلف به این سوالات پاسخ دهند و شور و شوق سفر را در اذهان مخاطبان بیشتری بیدار کنند.
+ توسعه برند با ویدیوهای راهنمای سفر
ساخت ویدیوهای راهنمای سفر به مقاصد مختلف جهان، یکی از استراتژی‌های شرکت خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی سالوت (ایوار) است. این شرکت که در سال 1381 و با برنامه‌ریزی و اجرای تورهای فرهنگی دور اروپا راه‌اندازی شده حالا آنطور که در معرفی خود نوشته، سالانه بیش از 7 هزار نفر را در قالب تورهای مختلف به مقاصد متنوعی در جهان می‌برد. مثلاً اگر به پکیج تورهای نوروز 1403 این آژانس نگاه کنید، تور 23 روزه دور اروپا، 15 روزه برزیل و آرژانتین، 16 روزه دور فرانسه، 16 روزه هند، 15 روزه اسپانیا و ایتالیا، 8 روزه سوئیس، 15 روزه کره جنوبی و ژاپن، 13 روزه کوبا و ترکیه و انواع تورها را مشاهده می‌کنید.
کار نو و خلاقانه این شرکت این است که مجموعه‌ای از ویدیوها را با عنوان «سفر تا صد» منتشر می‌کند. این ویدیوها راهنماهای کاربردی برای سفر به شهرهای مختلف دنیا هستند. به طوری که حتی اگر نخواهید با تور به این شهرها سفر کنید و قصد داشته باشید تنها عازم این مقاصد شوید، دیدن این ویدیوها می‌تواند راهنمای کاربردی، موجز و جذاب برای سفر به این مقاصد باشد. ساخت این مجموعه ویدیوها را مجید عرفانیان (جهانگرد فیلم‌ساز) انجام می‌دهد. در توضیحی که در صفحه اینستاگرام ایوار نوشته شده، ذکر کرده‌اند: «در سفرتاصد با ما همراه باشید تا صفر تا صد سفر را با هم تجربه کنیم. در این مجموعه ویدیویی به شهرها و کشورهای مختلف جهان سفر می‌کنیم و از نکاتی صحبت می‌کنیم که با دانستن آن‌ها، سفر راحت‌تر و جذاب‌تری را تجربه می‌کنید. همین الان به کانال یوتیوب ایوار بپیوندید و منتظر ویدیوها باشید.»
تا به حال ویدیوهایی از شهرهای مختلف اسپانیا، سوئیس، کره جنوبی، ژاپن، آفریقای جنوبی، بلژیک، ایتالیا و هلند منتشر شده‌اند. این ویدیوها ساعت ۱۹:۰۰ یکشنبه‌ها و چهارشنبه‌های هر هفته در کانال یوتیوب ایوار (youtube.com/eavartravel) منتشر می‌شوند.
+ توسعه برند با کتاب کمیک‌استریپ
کتاب داستان مصوری (کمیک) «علی‌بابا و دروازه سفر» با این جمله شروع می‌شود: «این داستان مصور تقدیم می‌شود به همه کودکان و بزرگسالانی که به جادوی سفر باور دارند.» در آذرماه امسال اینفلوئنسرهای گردشگری در نقاط مختلف ایران، بستهای را از مجموعه خدمات مسافرت هوایی و گردشگری علی بابادریافت کردند که شامل یک کتاب داستان مصور، چند نشانه کتاب و یک پوستر بود داخل یک کیسه پارچه‌ای. نام علی‌بابا برای اهالی سفر آشناست چرا که می‌توانید هر زمان در شبانه‌روز بلیط سفرهای داخلی و خارجی، تور و هتل را از سایتشان بخرید و از پشتیبانی 24 ساعته هم برخوردار باشید. حالا این مجموعه در اقدامی تازه در حوزه توسعه برند، کتاب ویژه‌ای را منتشر و توزیع کرده است.
کتاب پر از رنگ، تصویر و روایت است. در مقدمه کتاب ذکر شده: «قصه ما قصه رسوب‌بستن میان روزمرگی‌هاست؛ زمانی که آدم‌ها لابه‌لای کار و تلاش روزمره، رویاهایشان را فراموش می‌کنند و دنیایشان به‌اندازه قلب‌های دلتنگشان کوچک می‌شود.» در این کتاب روایت تازه‌ای را از علی بابا، یکی از شخصیت‌های داستان‌های هزار و یک شب، می‌خوانیم و می‌بینیم. تصویری که همه ما از شخصیت داستانی «علی‌بابا» داریم به داستان معروف «علی بابا و چهل دزد بغداد» از مجموعه داستان‌های هزار و یک شب بازمی‌گردد مخصوصاً آنجا که این شخصیت با یک جمله «کنجد، کنجد، باز شو!» دری را به غار پرگنج گشود. حالا در روایت جدید علی بابا مسیری را از یک زندگی کسالت‌بار پر از کار و روزمرگی در شهر شلوغ به سمت زندگی با طعم سفر و تجربه طی می‌کند و در این مسیر ماجراهای رنگینی را از سر می‌گذراند.
این کتاب به رایگان در دسترس عموم هم قرار گرفته و با مراجعه به سایت (alibaba.ir/comicbook) می‌توانید نسخه تعاملی کتاب را ببینید یا از فیدیبو دریافتش کنید. البته نسخه تعاملی جذاب‌تر است و مرحله به مرحله شما را همراه داستان جلو می‌برد. مثلاً در بخش اول با شخصیت‌ها آشنا می‌شوید و برای هر کدام یک پاراگراف توضیح می‌خوانید و تصویری از هر کدام را می‌بینید. این شخصیت‌ها عبارتند از: علی‌بابا (همسفر رویاپرداخل و خالق لحظه‌های جادویی)، ماشین علی بابا (ماشینی با قدرت 2320 اسب بخار شبیه هواپیما، زیردریایی ، قطار و کشتی)، پرطلاها (مرغ‌های سفر که نمایندگان- ارزیابان سفر علی‌بابا هستند)، آقای چمدان‌فروش‌زاده (صاحبه 73 ساله مغازه چمدان‌فروشی)، چمدان مهندس هاشمی (چمدانی که آرزوی سفر دوردنیا دارد)، مهندس هاشمی (یک معتاد به کار بیش از 18 ساعت در روز!)، ساناز (دانشجوی رشته گرافیک، جستجوگر)، فلاسک علی بابا (تنها فلاسک متخصص چای در جهان)، چمدان علی بابا (چمدان زردرنگ همراه علی بابا). بعد از این آشنایی، نوبت آشنا شدن با فضاهای داستان است. این فضاها هم اینگونه معرفی شده‌اند: سازمان «بررسی امور کارها»، بام شهر، خانه مهندس هاشمی، چمدان‌فروشی جهانگرد و کافه قهوه‌ای.
در بخشی از کتاب آمده: «سفر، سرزمین تحول است؛ فرصتی برای آرامش، تماشا، جنب‌وجوش، آموختن، خلق ماجرا و تجربه تازه‌ها. اینجا سرزمین قصه‌هایی است که مشتاقانه منتظرند تا مسافری از راه برسد و دانه‌به‌دانه و لحظه‌به‌لحظه تجربه‌شان کند؛ مسافری که به جادوی سفر باور داشته باشد و آزادانه دل به این تجربه‌های متنوع بسپارد. پیوند سفر با داستان و داستان‌سرایی انکارشدنی نیست. نمی‌توان از سفر گفت و شنید اما از دالان داستان‌ها عبور نکرد؛ پس ما هم تصمیم گرفتیم که از داستان‌سرایی برای توسعه برند علی‌بابا و عمیق‌شدن در معنای سفر استفاده کنیم. ما به‌عنوان متولی سفر از این تکنیک استفاده کردیم تا از دنیای قصه‌ها و داستان‌ها آینه‌ای برای پرورش و بازتاب مفهوم عمیق و انسان‌ساز سفر بسازیم و کاری کنیم که همسفرانمان ابعاد و ویژگی‌های برند علی‌بابا را از این مسیر پرماجرا بشناسند.»
در بخش دیگر این روایت به سابقه فعالیت هم اشاره شده و آمده: «علی‌بابا که در سال‌های اول فعالیت خود به عنوان فروشنده بلیط و خدمات حمل‌و‌نقل سفر شناخته می‌شد، به‌مرور با گسترش فعالیت‌ها و ایجاد امکان رزرو هتل، تور، اقامتگاه، ویزا، بیمه مسافرتی و… سبد کاملی از خدمات سفر را عرضه کرد. همچنین با خلق رسانه‌ها و محتوای نوآورانه مانند پادکست رادیو دور دنیا، مجموعه‌کتاب سفر، مجله گردشگری علی‌بابا و پلتفرم علی‌بابا پلاس خدمات خود را در کل چرخه سفر گسترش داد و به «همسفر هر سفر» تبدیل شد تا در تمام مراحل سفر حضوری فعال و هوشمندانه داشته باشد. در سال‌های اخیر تلاش کردیم که با تحول لوگو و مسکات علی‌بابا، طراحی و توسعه تایپ‌فیس (فونت) اختصاصی و… هویتی برای برند علی‌بابا بسازیم که برای این همسفری تمام‌و‌کمال مناسب باشد؛ هویتی که از خصلت متحول‌شونده و متحول‌کننده سفر ریشه گرفته و با ماموریت و تگ‌لاین «همسفر هر سفر» انطباق دارد. حالا مسکات علی‌بابا به‌عنوان عنصر انسانی در بین همه این عناصر هویتی، در قالب اولین داستان مصور ما یعنی «علی‌بابا و دروازه سفر» روایت‌گر هویت برند علی‌بابا شده است.»
آنطور که در این متن اشاره شده، انتشار این داستان مصور، قدم دیگری در مسیر توسعه برند علی‌باباست که با کمک تکنیک داستان‌سرایی، به معرفی و توسعه شخصیت علی‌بابا می‌پردازد و تداعیات قدیمی این شخصیت را به تداعیات جدیدتر و مدرن‌تر تبدیل می‌کند. داستان مصور «علی‌بابا و دروازه سفر» از درون‌مایه‌ای الهام می‌گیرد که مستقیما به معنای عمیق سفر اشاره دارد و در ستایش جادوی سفر است. جادوی سفر دروازه‌ای رنگارنگ و هیجان‌انگیز پیشِ پای انسان می‌گذارد و از او صمیمانه و مشتاقانه به تجربه و تماشا دعوت می‌کند. کافی است نشانه‌ها را ببینیم، صدای پرواز مرغ سفر را بشنویم و حضور جادوی سفر را با قدرت شگفت‌انگیز خیالمان باور کنیم.
نکته قابل توجه درباره مجموعه علی‌بابا، پرکاری در تولید محتوای گردشگری به روش‌های متنوع، چندرسانه‌ای و رایگان است. مثلاً می‌توانید کتاب‌های جامع راهنمای سفر به شهرهای مختلف جهان (اصفهان، قشم، تفلیس، بندرعباس، استانبول، دبی، آنتالیا، بندرانزلی و ... ) را از سایت دریافت کنید. همچنین پادکست‌های سفر با عنوان رادیو دور دنیا، کتابک سفر (اصطلاحات پرواز، اصطلاحات هتل، تشریفات پروازهای داخلی، تشریفات پروازهای خارجی و...) از جمله محصولات دیگری هستند که این مجموعه تولید می‌کند.|
+ توسعه برند با خلق تجربه
اقامت یکی از مهمترین ملزومات هر سفری است. در کنار آژانس‌ها، سایت «جاباما» که تمرکزش بر ارائه دسترسی آسان و امکان رزرو آنلاین اقامت است، با تعریف یک مجموعه تور در حوزه گردشگری تجربه‌محور، پروژه نویی را شروع کرده که می‌تواند در توسعه برندش تاثیر زیادی داشته باشد. در توصیف این سایت آمده: «جاباما با ارائه امکاناتی مانند انتخاب بازه قیمت، به شما کمک می‌کند تا بتوانید با هر بودجه‌ای، ویلا، اقامتگاه یا هتل موردنظرتان را رزرو کنید. اگر با بودجه‌ای محدود به دنبال اجاره ویلا ساحلی در شمال باشید، می‌توانید با خیال راحت با جاباما گزینه موردنظرتان را پیدا کنید.
حتی اگر برای سفری لوکس و خاطره‌انگیز، دنبال اجاره ویلا استخردار در شهرهای مختلف ایران باشید، می‌توانید آن را به راحتی در جاباما انجام دهید. در کنار همه این موارد، جاباما تخفیف‌های ویژه‌ای برای اقامتگاه‌ها و هتل‌ها در نظر گرفته است که به شما امکان می‌دهد تا بتوانید هتل، ویلا یا اقامتگاه موردنظر خود را با بهترین قیمت در شهر موردنظرتان رزرو کنید.» در آماری که این سایت با عنوان «گزارش سال 1401» منتشر کرده، ذکر شده که «جاباما» بعد از 8 سال فعالیت، 70 درصد سهم بازار آنلاین را در حوزه رزرو آنلاین از آن خود کرده است.
درباره پروژه‌ای که این سایت با عنوان «تجربه» آغاز کرده، ذکر شده: «به چیزی بیشتر از یک سفر یا اقامتگاه فکر می‌کنیم، به چیزی که تبدیل به خاطره‌ای خوش و بیشتر از آن تبدیل به داستانی منحصربه‌فرد می‌شود. اینجا می‌توانی مهمان بکرترین تجربه‌ها باشی و فرصت شرکت در فعالیت‌هایی را داری که یک بومی کاربلد، صبور و خوش‌ذوق آن‌ها را میزبانی می‌کند. تجربه» جاباما بهانه‌ای برای این است که پا را از یک روز عادی یا یک سفر معمولی فراتر بگذاریم و در بومی‌ترین گوشه‌های زندگی محلی، پنهان‌ترین زیر و بم شهری، جذاب‌ترین گوشه و کنارهای یک روستا یا هیجان‌انگیزترین تجربه‌ها سرک بکشیم». بعضی از تورهای تجربه‌محوری که در این سایت تعریف شده عبارتند از: «تجربه طراحی روی کاشی در کاشان»، «ریلکسیشن و ورزشهای آبی روی لنج»، «شب‌نشینی، شام و موسیقی محلی در طبیعت قشم »، «تجربه قدم زدن در بیشه زارهای گیلان با ریحان»، «تجربه سفالگری و گمج سازی با عطیه خانم»، «خرید از بازار و پخت ماهی شکم پر با سارا»، «تجربه بوشهر گردی با موتور برقی با محسن» و «تجربه پختن نان محلی با خاله لیلا».
